De tijd die Peike S. vast moet zitten is genoeg om twee masters af te ronden. Hij wordt ervan beschuldigd iets te hebben gegooid naar een politieagent, die ‘iets’ voelde op zijn helm en zei “even pijn te hebben gevoeld.” Peike is een 21-jarige Amsterdammer die samen met tienduizenden andere actievoerders aanwezig was in Hamburg tijdens de G20-top. En met actievoerders bedoel ik: de bakker, je tante, die gekke dude die altijd dingen post op Facebook over vegan eten, dat meisje uit je werkgroep, een paar semi-BN’ers en alle mogelijke andere mensen die je op straat tegen zou kunnen komen. Allemaal mensen met idealen, en de mogelijkheid om tijd en geld vrij te maken om te laten zien dat ze de manier waarop wereldleiders onze wereld naar de vernieling helpen meer dan zat zijn.
In reactie op de waterkanonnen, de knuppels, en de pantserwagens hebben mensen met dingen gegooid. Wanneer de politie in vol harnas op je af rijdt — of met een waterkanon je vrienden omverblaast —, zou zelfs een gezagsgetrouwe angsthaas als ik misschien wel uit pure paniek iets teruggooien voor ik in foetushouding op de grond duik. Maar dat Peike überhaupt iets gooide staat helemaal niet vast. Deze jongen wordt gestraft om activisten af te schrikken. En omdat de Duitse autoriteiten gezichtsverlies hebben geleden.
Het gewelddadige gezicht van de politie
Op donderdagavond waren meer dan tienduizend mensen zich aan het opstellen voor vertrek door de straten. Dit was een aangekondigde demo waar vergunningen voor waren aangevraagd en waar mensen van over de hele wereld naar toe waren gereisd. Voordat de mensen überhaupt in achter de geluidswagen in opstelling konden raken, viel de politie al aan.
Van voor voerde de politie een charge uit, van de zijkanten werd er op mensen ingeslagen, en ook achter — waar mensen naar toe renden — gebruikte de politie een waterkanon op de vluchtende menigte. In de paniek en de verdrukking die ontstond hadden doden kunnen vallen — mensen die niet wisten waar ze heen moesten, verdrukten elkaar en sprongen van een metershoge muur. Een jong meisje dat viel, werd bijna vertrapt. De politie bleef ondertussen met een enorm krachtige waterstraal de paniek verspreiden. En bijna niemand ontkwam aan de pepperspray.
In Hamburg hebben duizenden mensen het gewelddadige gezicht van de Duitse politie gezien – nog voordat de demonstratie überhaupt kon starten. De officiële verklaring voor het traumatiseren en beschadigen van de meer dan tienduizend idealisten? Dat er “mensen tussen zaten met gezichtsbedekking.” Je leest het goed: er hadden doden kunnen vallen, omdat mensen een sjaal voor hun gezicht hadden. Media die niet de context schetsen waarin een zogenaamde ‘relschopper’ als Peike is opgepakt, zijn luie verslaggevers die niet kunnen googelen. Alles wat ik hier schrijf is terug te zien op YouTube. Alle rellen van de dagen erna moeten in de context van deze ongeprovoceerde escalatie geplaatst worden.
Zodra je met een groepje bij elkaar komt, ben je in Nederland niet meer medestudent, idealist, of een persoon die begaan is met de wereld, nee, je bent dan een ‘activist’. Vandaar misschien de lauwe reacties in de media op het slachtofferen van een landgenoot. In de sociale verbeelding heb je idealen als je fair-trade koffie drinkt en af en toe je racistische humor voor je houdt, maar als je met een spandoek loopt of een pand kraakt, dan ben je staatsgevaarlijk.
‘Lekker gewoon normaal doen’
‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’. Nederland zet dan ook flink wat controlemechanismen in om ervoor te zorgen dat we met zijn allen ‘lekker gewoon normaal’ blijven doen. Van vrolijke brieven van de minister-president en huisbezoekjes van de wijkagent tot het massaal aftappen van telefoons. Alles wat ook maar neigt naar kritisch denken wordt vertaald als ‘radicaal handelen’ en dus in de kiem gesmoord. Wie op een demonstratie loopt, is daardoor al per definitie verdacht. Alles om maar te bewijzen dat mensen, die hun onvrede op een andere manier uiten dan het sturen van doodswensen aan Sylvana Simons, ‘radicale gekken’ zijn.
Maar niet alleen in de Nederlandse sociale verbeelding, ook in de Duitse rechtsstaat is het keihard bestraffen van tegengeluiden een staande praktijk. Wat zich bij ons vooral in de media, online en in gesprekken uit, is in Duitsland onderdeel geworden van de rechtsspraak. 31 maanden celstraf voor “het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel, ernstige landvredebreuk en verzet tegen zijn aanhouding”. Het zwaar lichamelijk letsel deed even pijn, maar belette de politieman vervolgens niet de vermoedelijke dader te arresteren.
Ik heb wel eens gehoord van politici die hele volkeren uitmoorden, en van bankiers die duizenden huizenbezitters de financiële afgrond intrappen, en die er allemaal lichter vanaf zijn gekomen. Maar ook voetbalhooligans die exact hetzelfde hebben gedaan als waar Peike van beschuldigd wordt, krijgen niet twee jaar cel voor het gooien van iets wat “eventjes pijn doet”.
Voor de G20 waren extra gevangenissen bijgebouwd, terwijl politici als Trump, Poetin en Erdogan per privéjet ingevlogen werden. Die extra gevangenissen werden uiteindelijk nauwelijks gebruikt. De meer dan vijftig waterkannonen, de pepperspray, de knuppels, het traangas en de rubberkogels wel. Volgens velen is de buitensporig hoge straf, die is opgelegd aan de jongen “met dreads” voor het gooien van een flesje, blijkbaar de enige manier waarop de Duitse staat toch maar haar macht kan laten zien. Misschien dat het daarom is dat Peike veroordeeld is voor iets wat men hem niet heeft zien doen.
Geruisloos falen in het tegengaan van ecocide
Ook al heeft de 21-jarige helemaal geen dreads, toch moet er iemand gestraft worden, toch moet er iemand geslachtofferd worden. Hoe anders kan Angela Merkel garanderen dat de klimaattop in Bonn — die toevallig vlakbij de meest destructieve mijnbouw en meest C02 uitstotende kolencentrales van Europa plaats vindt — vlekkeloos verloopt? Stel je voor dat Merkel niet aan de regeringsleiders en grote bedrijven, die daar opnieuw heen komen, kan beloven dat ze geruisloos kunnen falen in het tegengaan van ecocide.
De Duitse overheid moest buitenlandse politie-eenheden inzetten, omdat de escalatie op donderdagavond mensen alleen maar strijdlustiger maakte. Het totale gezichtsverlies dat de acties gedurende de G20 heeft opgeleverd, maakt dat er nu belachelijke straffen uitgedeeld worden. De organisatoren van de G20 hebben ervaren dat ze — zelfs met politierepressie — niet in staat waren een top te organiseren in een linkse stad als Hamburg zonder de controle te verliezen.
Ze hebben gegokt en verloren. En dat doet pijn. Omdat het neerslaan van een demonstratie op donderdagavond niet resulteerde in machteloosheid — maar in een nog luider protest —, moest er nu een poging gedaan worden de macht opnieuw te herstellen.
De celstraf voor de 21-jarige actievoerder is dus politiek gemotiveerd. Duitsland probeert haar macht te laten zien en probeert het groeiende verzet tegen het neoliberalisme, de klimaatdestructie, en het intransparante nepotisme waarmee bedrijven en politici de wereld om zeep helpen, de kop in te drukken. Het is een poging mensen af te schrikken voor volgende acties én een poging het gezichtsverlies te herstellen. De vraag is: gaat dat lukken? Valt het verzet te stoppen? En is niet iedere bizar hoge celstraf, ieder ongefundeerd inzetten van waterkanonnen, ieder ridiculiseren en stigmatiseren van verzet, een laatste sparteling van een orde die haar beste tijd gehad heeft?
Het toont steeds duidelijker, en aan steeds meer mensen, de corruptie van het systeem en de wanhopige pogingen van overheden om de steeds wankelere status quo te behouden. Dat gaat niet lukken. Een andere wereld is mogelijk. Al moeten we 31 maanden wachten. Al pakken ze de volgende tienduizenden demonstraten op. Al slachtofferen ze iedereen onder de dertig. Een andere wereld komt eraan en is niet te stoppen.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Harriet Bergman.
